Ben jij bewust bezig met gezond leven en eten en wil je daar nóg meer uit halen? Of blijf jij, ondanks een goede levensstijl, toch last houden van bepaalde gezondheidsklachten? Dan is orthomoleculaire therapie mogelijk iets voor jou.

Lees hieronder wat orthomoleculaire therapie inhoudt, wat voor behandelingen er zijn en wat het kan betekenen voor je gezondheid.

1. Wat is orthomoleculaire therapie?

Orthomoleculaire therapie of orthomoleculaire geneeskunde is een complementaire geneeswijze. Door middel van het gebruik van voedingsstoffen, vitamines, mineralen en andere natuurlijke stoffen worden gezondheidsproblemen en ziekten voorkomen en behandeld.

De theorie achter orthomoleculaire therapie is dat een tekort of onbalans van bepaalde stoffen in je lichaam de oorzaak kan zijn van gezondheidsklachten.

Door je lichaam precies die voedingsstoffen en prikkels te geven die het nodig heeft, en de stoffen en prikkels die het niet nodig heeft te vermijden, komt het weer in een optimale balans en herstelt het gezond functioneren van het lichaam.

Orthomoleculaire therapie richt zich vooral op preventie, maar kan ook ingezet worden als remedie voor veel medische problemen. De methodologie is geschikt voor mensen met (chronische) gezondheidsklachten maar ook voor mensen die optimaal willen functioneren, zowel mentaal als fysiek.

2. De geschiedenis van orthomoleculaire therapie

Het concept van orthomoleculaire therapie werd eind jaren vijftig voor het eerst geïntroduceerd door de Canadese arts en biochemicus Dr. Abraham Hoffer.

Hij stelde dat veel psychische aandoeningen, zoals schizofrenie, werden veroorzaakt door een tekort aan bepaalde vitamines, met name niacine (vitamine B3) en ascorbinezuur (vitamine C). Dr. Hoffer behandelde patiënten met hoge doses van deze vitamines en meldde positieve resultaten.

De feitelijke term ‘orthomoleculair’ is bedacht door Linus Pauling, een (bio)chemicus die twee Nobelprijzen ontving voor zijn werk. Hij gebruikte de term om het idee te beschrijven van het gebruik van de juiste moleculen in de juiste hoeveelheden om een optimale gezondheid te behouden.

Pauling geloofde net als Dr. Hoffer dat hoge doses van bepaalde vitamines, zoals vitamine C, een breed scala aan ziekten, waaronder kanker en hartaandoeningen, konden voorkomen en behandelen. Dit idee is in verschillende onderzoeken wetenschappelijk onderbouwd.

Waarom wordt orthomoleculaire therapie steeds bekender?

Orthomoleculaire therapie is de laatste jaren bekender en relevanter geworden door de groeiende belangstelling voor alternatieve en complementaire geneeskunde.

Steeds meer mensen zoeken naar natuurlijke en holistische manieren om gezond te blijven en ziekte te voorkomen.

Daarnaast zijn er groeiende zorgen over de veiligheid en effectiviteit van conventionele medicijnen. Voorstanders van orthomoleculaire therapie zijn van mening dat het kan helpen om de oorzaak van ziekten aan te pakken, in plaats van alleen de symptomen te behandelen.

3. De basisprincipes van orthomoleculaire therapie

De basisprincipes van orthomoleculaire therapie gaan ervan uit dat dat veel ziekten worden veroorzaakt door tekorten aan voedingsstoffen, en dat je een optimale gezondheid kunt bereiken door je lichaam de juiste hoeveelheden van de noodzakelijke voedingsstoffen te geven.

In diverse wetenschappelijke studies is aangetoond dat specifieke gezondheidsproblemen kunnen worden behandeld door middel van het toedienen van hoge doses van bepaalde voedingsstoffen. Dit kun je onder andere doen door natuurlijke, goede voedingsmiddelen en voedingssupplementen te verwerken in je voedingspatroon.

4. Orthomoleculaire behandelingen

Orthomoleculaire behandelaars zetten voeding, beweging en andere leefstijlinterventies in om gezondheidsproblemen te behandelen en te voorkomen.

Hierbij kunnen hoge doses vitamines en mineralen maar ook andere natuurlijke stoffen zoals aminozuren, enzymen en probiotica worden toegediend. Welke stoffen worden gebruikt, hangt af van de aandoening en je eigen persoonlijke gezondheid en lichaam.

Een orthomoleculaire behandeling is dus voor iedereen anders, maar kan bijvoorbeeld bestaan uit meer bewegen, meer natuurlijke voedingsmiddelen eten of juist andere voedingsmiddelen consumeren.

Voedingssupplementen

Op maat gemaakte voedingssupplementen kunnen ook een rol spelen in orthomoleculaire behandelingen. Zij zorgen ervoor dat de waarden van vitamines, mineralen, aminozuren, enzymen en andere stoffen in het lichaam – in korte tijd – weer op een goed niveau komen.

Denk hierbij aan:

• Vitamine- en mineralensupplementen, zoals vitamine C, vitamine B-complex en magnesium
• Essentiële vetzuren, zoals omega-3 vetzuren
• Aminozuren, zoals L-lysine en L-glutamine
• Antioxidanten, zoals vitamine E en beta-caroteen
• Enzymen en probiotica ter ondersteuning van de spijsvertering en darmgezondheid
• Specifieke voedingsadviezen voor bepaalde gezondheidsproblemen zoals kanker, geestelijke gezondheid en hart- en vaatziekten

Orthomoleculaire therapie in de behandeling van overgewicht

Orthomoleculaire therapie kan worden ingezet om overgewicht te behandelen. De behandeling kan bestaan uit een combinatie van doses essentiële voedingsstoffen en een dieet. Tekorten of overschotten aan stoffen die een rol spelen in gewichtsbeheersing, worden weer in balans gebracht.

• Zo is aangetoond dat het mineraal chroom een rol speelt bij de werking van insuline in het lichaam en kan helpen bij het reguleren van de bloedsuikerspiegel (1, 2).
• Vitamine B3 is belangrijk voor de energievoorziening van het lichaam en kan de vetopslag in het lichaam helpen verminderen (3).

Hoge doseringen van deze stoffen zouden dus kunnen helpen bij het bevorderen van gewichtsverlies en het verminderen van het verlangen naar calorierijk voedsel.

Maak een afspraak bij het Jasperalblas Health Center om te kijken bij welke voeding en leefstijl jij het meest baadt hebt.

Orthomoleculaire geneeskunde voor de behandeling van hart- en vaatziekten

Ook bij het voorkomen en behandelen van hart- en vaatziekten kan orthomoleculaire therapie een rol spelen, door een teveel of tekort aan (voedings)stoffen weer in balans te brengen.

Er zijn wetenschappelijke onderzoeken die suggereren dat het gebruik van bepaalde vitamines en mineralen de behandeling van hart- en vaatziekten ondersteunt:

• Vitamine C; een antioxidant dat kan helpen ontstekingen te verminderen, de hartgezondheid te verbeteren en te beschermen tegen schade aan de bloedvaten (4).
• Vitamine E; een antioxidant dat kan worden gebruikt om het hart en de bloedvaten te beschermen (5)
• Omega-3 vetzuren kunnen helpen om triglyceriden te verlagen en de gezondheid van het hart te verbeteren (6).
• Magnesium; een belangrijk mineraal voor de gezondheid van het hart. Magnesium kan helpen om de bloeddruk te verlagen en de functie van hart en bloedvaten te verbeteren (7).

Orthomoleculaire behandeling van depressie

Orthomoleculaire therapeuten proberen depressie te behandelen door de niveaus van bepaalde vitamines en mineralen in het lichaam aan te passen.

Hierbij gaat het om vitamines en mineralen, zoals vitamine C, vitamine B6 en magnesium.
Het idee is dat tekorten van deze voedingsstoffen kunnen bijdragen aan de ontwikkeling van psychische aandoeningen zoals depressie. Door het dieet aan te vullen met deze voedingsstoffen kunnen de symptomen worden verbeterd (8, 9, 10)

Orthomoleculaire therapie om artritis te behandelen

Bij (reumatoïde) artritis heb je last van gewrichtsontstekingen. Orthomoleculaire therapeuten geloven dat het gebruik van hoge doses vitamines en mineralen, zoals vitamine C, vitamine D en zink, ontstekingen kan helpen verminderen en symptomen van artritis kan verlichten.

Er zijn aanwijzingen die het gebruik van vitamine C en vitamine D bij de behandeling van artritis ondersteunen. Vitamine C is een antioxidant die kan helpen ontstekingen te verminderen en gewrichten te beschermen tegen schade (11, 12).

Ook hebben studies aangetoond dat het verhogen van de vitamine D-inname, bijvoorbeeld met behulp van vitamine D-supplementen, de symptomen kan verbeteren en ontstekingen kan verminderen (13).

5. Kritiek op orthomoleculaire therapie

Omdat voeding en leefstijl als medicijn economisch minder aantrekkelijk is dan gepatenteerde synthetische medicijnen, wordt er weinig onderzoek gedaan naar de mogelijkheden van voeding en leefstijl als oplossing bij gediagnostiseerde ziekten.

Het gebrek aan deze wetenschappelijke onderzoeken is de meest gehoorde kritiek op orthomoleculaire therapie.

Goed om te weten: Er worden jaarlijks duizenden onderzoeken gedaan naar de rol van voeding en leefstijl op de werking van de verschillende systemen in het menselijk lichaam, dit is de kennis waar een goed getrainde orthomoleculaire therapeut zijn of haar advies op baseert.

Een ander punt van kritiek is dat hoge doses van bepaalde vitamines en mineralen schadelijk kunnen zijn, vooral wanneer hoge doses van bepaalde voedingsstoffen worden ingenomen zonder goed medisch toezicht.

Voorstanders van orthomoleculaire geneeskunde wijzen er echter op dat orthomoleculaire therapie minimale bijwerkingen heeft en kan worden gebruikt in combinatie met andere vormen van behandeling, zoals therapie en medicatie.

Steeds meer mensen hebben baat bij orthomoleculaire therapie en voor veel mensen die last hebben van chronische aandoeningen is het een oplossing geweest.