Glucose-fructosestroop: wat is het? En is het ongezond?
Glucose-fructosestroop is een mengsel van verschillende suikers die sacharose (biet- of rietsuiker) kan vervangen bij het produceren van voedingsmiddelen. Ongemerkt kun je hier veel van binnenkrijgen.
In dit artikel kijken we wat glucose-fructosestroop precies is, of het ongezond is en of het slechter voor je is dan suiker.
Wat is glucose-fructosestroop?
Glucose-fructosestroop is ook wel bekend onder de naam ‘high-fructose corn syrup’ (HFCS). Het is een vorm van suiker die door een enzymatisch proces uit maïszetmeel wordt gewonnen.
Glucose-fructosestroop werd in 1957 uitgevonden door Richard O. Marshall and Earl R. Kooi. Pas in 1966 was de stroop geschikt voor massaproductie. In 1975 werd het voor het eerst gebruikt in frisdranken zoals Coca-cola en Pepsi.
Glucose-fructosestroop bestaat net als suiker uit glucose- en fructosemoleculen die aan elkaar zijn gekoppeld. De verhouding waarmee de glucose en fructose in de stroop voorkomen kan verschillen. Fructose smaakt veel zoeter dan glucose. Hoe meer fructose t.o.v. glucose hoe zoeter de stroop. HFCS (high fructose corn sirup) heeft vaak een fructose gehalte van 55% (en tafelsuiker een fructose gehalte van 50%).
Voor de voedselproducenten heeft synthetische glucose-fructosestroop een paar voordelen ten opzichte van de gewone suiker (sacharose):
- Suikermais is makkelijker om te verbouwen dan suikerriet of suikerbieten.
- De glucose-fructosestroop kan goedkoop geproduceerd worden, goedkoper dan gewone suiker.
- De synthetische glucose-fructosestroop is dus goedkoper en daardoor veel aantrekkelijker voor de grootgebruikers.
Omdat het zo goedkoop is en omdat het nog veel zoeter is dan gewone suiker verkoopt het goed aan de consument, die op deze manier aan steeds zoetere voeding went.
De gemiddelde hoeveelheid fructose die een gemiddelde westerse burger dagelijks tot zich neemt is in de afgelopen decennia enorm toegenomen.
Kijk maar eens op de inhoud van bepaalde producten (zoals soep, koekjes, vruchtendrankjes). Bijna overal zit suiker of glucose-fructose-stroop in.
Glucose en fructose
De meeste suikers bestaan uit glucose, fructose of een combinatie ervan. Beide soorten suikers leveren evenveel calorieën per gram, namelijk 4 (kcal). Er zijn wel verschillen in hoe je lichaam deze suikers verwerkt.
Lees ons artikel over fructose voor meer informatie over wat fructose is, wat het doet en hoe je het verantwoord gebruikt.
Het belang van voedingsvezels
Moderne voeding, zoals veel verpakt en geproduceerd voedsel, bevat veel suikers en weinig tot geen voedingsvezels. De suikers in de moderne voeding komen onder andere voor in de vorm van sterk bewerkt sacharose (tafelsuiker) of glucose-fructosestroop.
Natuurlijke voeding, zoals groenten en fruit, bevatten daarentegen een veel hogere hoeveelheid voedingsvezels en een veel lagere concentratie suikers.
Voedingsvezels in je voeding zorgen ervoor dat fructose langzaam in je bloed wordt opgenomen. Dit geeft je lichaam de kans om de fructose te verbranden voordat het opgeslagen wordt als lichaamsvet.
Het is belangrijk dat je in je voedingspatroon als vrouw minimaal 30 gram aan voedingsvezels per dag eet (mannen 40 gram).
Waar zit glucose-fructosestroop in?
In (geconcentreerde) vruchtensappen zoals appelsap, sinaasappelsap, vruchtensappen zit veel fruitsuiker (fructose).
Er ook zit veel suiker en/of glucose-fructosestroop in fris- en sportdranken. Omdat deze dranken geen voedingsvezels bevatten om de suiker te compenseren, is het erg onverstandig deze drankjes regelmatig te drinken. Vooral als er veel fructose en glucose tegelijk je lichaam binnen komt (b.v. zoete drankjes), zal je lichaam de energie gemakkelijk naar de vetmassa sturen.
Misschien ben je wel verrast als je ziet waar allemaal glucose-fructosestroop in zit. Het wordt best vaak toegevoegd aan voedingsmiddelen (1).
Nog een aantal producten die veel glucose-fructosestroop kunnen bevatten:
Ontbijtgranen en tussendoortjes
- Cereals (kant-en-klaar zijn deze vaak gezoet)
- Energierepen of mueslirepen
- Koekjes en taart
- Gezoete yoghurt
Zoetstoffen en broodbeleg
- Agave(siroop)
- Appelextract
- Diksap
- Honing
- Jam
Is glucose-fructosestroop ongezond?
Glucose-fructosestroop of suiker is niet slecht zolang het maar in combinatie met voldoende voedingsvezels wordt gegeten. De natuur doet dit perfect. Er zitten bijvoorbeeld in bijna elk stuk fruit veel meer voedingsvezels dan suiker.
Maar let altijd op met suikers of producten waar veel suikers aan toegevoegd zijn. Volgens Dr. Robert H. Lustig, Professor aan de Universiteit van California (San Francisco), zijn suikers de hoofdoorzaak van overgewicht en de veroorzaker van veel van de huidige chronische ziekten bij mensen (2).
Producten zonder glucose-fructosestroop
Het is bijna niet mogelijk om volledig suikervrij te eten. Fruit, zuivel, granen en groenten bevatten namelijk ook suikers. Deze producten passen in een gezond eetpatroon, maar je kunt veel gezondheidswinst behalen als je toegevoegde suikers zo veel mogelijk vermijdt.
Lees goed de verpakkingen van de producten die je koopt en probeer zo veel mogelijk voor onverpakte en weinig bewerkte voedingsmiddelen te kiezen.
Conclusie
Voor de voedselproducenten zitten er voordelen aan de synthetisch gefabriceerde glucose-fructosestroop ten opzichte van de natuurlijke suikers.
Voor de consument is het nagenoeg om het even of er nu biet-, riet- of maissuiker wordt toegevoegd aan producten, het zijn allemaal lege kilocaloriën. Het is voor de consument wel van essentieel belang dat het voedsel in ieder geval genoeg vezels bevat om de fructose concentratie te verdunnen en de lichamelijke sturing van energie richting de vetopslag te kunnen ‘afremmen’.
Je kunt het aantal voedingsvezels in het product vinden op de verpakking. Ook de meeste onverpakte producten bevatten flink wat vezels (zoals groente en fruit). Probeer altijd en voedingsmiddelen te eten die meer vezels dan suiker (of glucose-fructosestroop) bevatten.
Wil je weten welke producten passen in een gezond voedingspatroon? Download dan gratis Jaspers Boodschappenlijst. Op deze lijst staan ook producten die meer vezels dan suiker bevatten.
Tekst is geverifieerd door Connie Hoek, Diëtist
Wat vond je van dit artikel?
[1] Ter Horst, K. W., & Serlie, M. J. (2017). Fructose Consumption, Lipogenesis, and Non-Alcoholic Fatty Liver Disease. Nutrients, 9(9), 981.
[2] Lustig, Robert & Schmidt, Laura & Brindis, Claire. (2012). Public health: The toxic truth about sugar. Nature. 482. 27-9. 10.1038/482027a.
Meer
Deel dit bericht
Lees ook eens
Top artikel
Met een eiwitshake krijg je op een makkelijke en snelle manier veel eiwitten binnen. Maar helpt een eiwitshake je ook om af te vallen? In dit artikel lees je er alles over.
Top artikel
Aan lijnzaad worden vele gezondheidsvoordelen toegeschreven. Welke dat zijn, en of lijnzaad ook nadelen kent, lees je hier.
Ervaringen
Lisette viel meer dan 25 kilo af!
Gezond eten
Zuivel: gezond of niet?
Ervaringen
Als Joke het kan, kan jij het ook!
Reacties (15)
Hier kan je discussiëren over dit artikel, vragen stellen en inhoudelijk iets bijdragen. Lees vooral even onze huisregels en veelgestelde vragen