BMI berekenen

Nelly van der Meer - Diëtist & Psycholoog (MSc)

Gereviewd door expert

Wetenschappelijk onderbouwd

Hieronder kan je nauwkeurig je BMI berekenen (voor mannen en vrouwen).

Geslacht Vrouw Man

Gewicht

Lengte

Leeftijd

Jaar

Gewicht in Kilogram en Lengte in Centimers zijn verplicht en mogen alleen hele getallen bevatten.

Je hebt een BMI van

Je zit nog in de groeifase, dus we kunnen geen accurate BMI categorie aangeven.

Ondergewicht

De BMI berekening wijst uit dat je te licht bent voor je lengte. Om op een gezond gewicht te komen doe je er goed aan om natuurlijke producten te eten en voldoende gezonde koolhydraten te consumeren. Die vind je in producten als havermout, quinoa en zoete aardappels.

Daarnaast kan je het gezondst aankomen door spiermassa op te bouwen. Dit doe je door middel van krachttraining en het eten van eiwitten.

Neem in extreme gevallen contact op met je huisarts.

Gezond gewicht

De BMI berekening wijst uit dat je een gezond gewicht hebt. Voel jij je verder gezond en energiek? Blijf dan vooral doorgaan met wat je deed

Voel jij je vaak moe of futloos, heb je een onrustige huid, heb je moeite om in slaap te komen of heb je een moeilijke stoelgang? Kijk dan eens goed naar je voedingspatroon.

Ondanks dat je BMI index een goed gewicht aangeeft kan het zijn dat je toch overtollig lichaamsvet hebt. Dit lichaamsvet hoeft niet altijd aan de buitenkant van je lichaam te zitten, maar kan ook onzichtbaar voor het blote oog rond je vitale organen zitten.

Door vooral te kiezen voor natuurlijke en onbewerkte voeding met veel eiwitten, gezonde vetten, vezels, vitamines en mineralen, verbrand je op een gezonde manier lichaamsvet.

Om het zo makkelijk mogelijk voor je te maken, heb ik een boodschappenlijst voor je samengesteld waar precies op staat wat je wel en niet kunt eten om ook dit laatste (soms zelfs onzichtbare) overtollige lichaamsvet te verbranden.

Vul je naam en e-mailadres in en ontvang gratis en direct Jaspers boodschappenlijst

Overgewicht

De BMI berekening wijst uit dat je overgewicht hebt. Gelukkig is daar wat aan te doen.

Door vooral te kiezen voor natuurlijke en onbewerkte voeding met veel eiwitten, gezonde vetten, vezels, vitamines en mineralen, verbrand je op een gezonde manier lichaamsvet.

Om het zo makkelijk mogelijk voor je te maken, heb ik een boodschappenlijst voor je samengesteld waar precies op staat wat je wel en niet kunt eten om weer op een gezond gewicht te komen.

Vul je naam en e-mailadres in en ontvang gratis en direct Jaspers boodschappenlijst

Obesitas

De BMI berekening wijst uit dat je obesitas hebt. Neem in extreme gevallen contact op met je huisarts.

Wil je zelf aan de slag?

Kies dan vooral voor natuurlijke en onbewerkte voeding met veel eiwitten, gezonde vetten, vezels, vitamines en mineralen.

Laat producten met koolhydraten en suikers zoveel mogelijk achterwege. Wees ook matig met producten die gezonde koolhydraten bevatten, zoals havermout, quinoa en zoete aardappels

Om het zo makkelijk mogelijk voor je te maken, heb ik een boodschappenlijst voor je samengesteld waar precies op staat wat je wel en niet kunt om weer op een gezond gewicht te komen.

Vul je naam en e-mailadres in en ontvang gratis en direct Jaspers boodschappenlijst

Lees verder en ontdek wat je BMI betekent, maar ook wat de beperkingen en alternatieve maten zijn.

Inhoud van dit artikel

1. Wat is BMI?
2. Wat is een gezond BMI?
3. Is BMI een geschikte maat voor iedereen?
4. Wat zegt je BMI over je gezondheid?
5. Alternatieve maten voor BMI
6. Conclusie

1. Wat is BMI?

De BMI (Body Mass Index) is een veelgebruikte maat voor hoe gezond je gewicht is in relatie tot je lengte. Het geeft aan of je gewicht gezond is, te laag of dat er sprake is van overgewicht.

Wist je dat deze maat al heel lang bestaat? De oude benaming was Quetelet Index, genoemd naar de Belg Adolphe Quetelet, die leefde van 1796-1874. Sinds 1972 wordt de term BMI gebruikt (1).

De BMI wordt bepaald op basis van je lengte en gewicht aan de hand van de volgende formule:

Voorbeeld: Je weegt 60 kg en bent 1,69 m lang.
Berekening: (60 kg)/(1,69 m)² ≈ 21
Uitslag: Je hebt een BMI van 21.

2. Wat is een gezond BMI?

Voor volwassenen worden verschillende BMI categorieën onderscheiden. Een gezond BMI heeft een waarde tussen de 18,5 en 24,9 (2).

BMI	Categorie
Lager dan 16	Ernstig ondergewicht
16–16,9	Matig ondergewicht
17–18,4	Licht ondergewicht
Tussen 18,5 en 24,9	Gezond, normaal gewicht
Tussen 25 en 29,9	Overgewicht (Pre-obesitas)
30–34,9	Obesitas (Klasse I)
35–39,9	Morbide obesitas (Klasse II)
40 en hoger	Morbide obesitas (Klasse III)

In een grafiek ziet dat er voor verschillende lengtes en gewichten zo uit:

3. Is BMI een geschikte maat voor iedereen?

Staar je niet blind op dit ene getal. De BMI is gemiddeld genomen als maat geschikt voor volwassenen tussen de 19 en 69.

Een belangrijke tekortkoming van de BMI is dat er geen rekening wordt gehouden met belangrijke factoren als postuur en de verhouding tussen vet- en spiermassa.

Voor sommige mensen is de BMI daarom een minder geschikte maat. Zij hebben een andere lichaamssamenstelling of andere verhoudingen. Dat geldt bijvoorbeeld voor personen die:

Veel aan krachtsport doen en heel gespierd zijn
Zwanger zijn of borstvoeding geven (3)
Van Aziatische afkomst zijn (4)

Kinderen (2-18)

Ook voor kinderen tussen de 2 en 18 kan de BMI berekend worden met dezelfde formule. Maar kinderen zijn nog in de groei.

Daarom veranderen de grenswaarden met de leeftijd mee. Daarbij wordt rekening gehouden met verschillen tussen jongens en meisjes.

Voor kinderen worden meestal groeidiagrammen gebruikt (5).

Ouderen (70 en ouder)

Met het ouder worden verlies je spiermassa, waardoor je lichaamssamenstelling verandert. Ook het risico op gezondheidsproblemen bij over- en ondergewicht is bij ouderen vaak anders dan bij jongeren. Daarom gelden voor ouderen vanaf 70 andere grenswaarden (6, 7):

BMI	Betekenis
Lager dan 22	Ondergewicht
Vanaf 22 tot 28	Gezond gewicht
Vanaf 28 tot 30	Overgewicht
30 en hoger	Ernstig overgewicht (obesitas)

4. Wat zegt je BMI over je gezondheid?

Mensen met zeer lage en zeer hoge BMI waarden hebben meer risico op gezondheidsproblemen en sterfte.

Heb je een BMI boven de 40, dan heb je een aantoonbaar hoger risico op (8):

Suikerziekte (diabetes)
Verhoogde bloeddruk (hypertensie)
Verhoogde vetwaarden in het bloed (hyperlipidemie)
Astma
Ontstoken gewrichten (artritis)
Matige of slechte gezondheid

Een BMI tussen 30 en 35 is geassocieerd met een 2 tot 4 jaar lagere levensverwachting. Bij een BMI tussen 40 en 45 is dit zelfs 8 tot 10 jaar, vergelijkbaar met het effect van roken (9).

Obesitas, maar gezond – en vice versa

Toch zijn er ook aanwijzingen dat mensen met een hoge BMI juist een hogere levensverwachting hebben. In de wetenschap wordt dit ook wel de obesitas survival paradox genoemd.

Mensen met obesitas (BMI ≥ 30) kunnen prima metabool gezond zijn.

Dat wil zeggen dat ze geen kenmerken hebben van het metabool syndroom. Zoals: een afname van het goede cholesterol HDL, een toename van slechte vetten in het bloed (de zogenaamde triglyceriden), een stijging van de nuchtere bloedglucose en een stijging van de bloeddruk.

Andersom kunnen mensen met een gezond BMI juist wel deze kenmerken vertonen (10).

Verdeling van lichaamsvet

Dit kan mede verklaard worden, doordat de hoeveelheid en verdeling van lichaamsvet ook belangrijke indicatoren zijn van hoe gezond je bent.

Bevindt vet zich vooral als buikvet rondom de organen, dan is dat ongezonder dan wanneer het lichaamsvet vooral op de heupen zit (11).

Opvallend is dat vet zich bij mannen vaker in de buikholte (appelvorm) ophoopt en bij vrouwen vaker rond de heupen (peervorm).

De BMI zegt niets over hoe je lichaamsvet verdeeld is over je lichaam. Daarom zijn er nog meer manieren om te meten of je gezond bent.

5. Alternatieve maten voor BMI

Het is belangrijk om te beseffen dat ook deze maten op zichzelf beperkingen kennen. Zo gelden bijvoorbeeld voor mensen van verschillende afkomst, verschillende waarden die als ongezond worden gezien (12).

We noemen er hieronder een aantal, die alleen of in combinatie met de BMI een vollediger beeld geven.

Middelomtrek

De middelomtrek (ook wel tailleomvang of buikomvang) geeft een indicatie van de hoeveelheid vet rondom de organen in de buik.

Zo meet je je middelomtrek:

Ga rechtop staan
Breng een meetlint aan rond je middel, op de blote huid
De juiste plek is tussen de onderste rib en de bovenkant van je bekken, ongeveer ter hoogte van de navel
Trek het meetlint niet te strak aan

Je middelomtrek is ongezond:

	Ongezond
Bij vrouwen	88 cm of meer
Bij mannen	102 cm of meer

Uitgebreid onderzoek laat zien dat een middelomtrek vanaf 88 cm (vrouwen) en 102 cm (mannen) een betere voorspeller is voor het ontwikkelen van diabetes dan een BMI van 30 of meer. Vooral bij vrouwen en personen vanaf 60 jaar (13).

Uit een ander onderzoek blijkt dat de levensverwachting lager is bij een te hoge middelomtrek. Ongeacht of de BMI normaal of te hoog was (14).

Middel-heup-ratio (MHR)

Bij de middel-heup-ratio (MHR) wordt niet alleen gekeken naar de middelomtrek, maar ook naar de omtrek van de heup.

De MHR weerspiegelt de hoeveelheid vet die zich in de buikholte bevindt in verhouding tot de vetmassa rond je heupen.

De formule luidt:

MHR = middelomtrek in cm / heupomvang in cm.

Zo bepaal je je MHR:

Meet je middelomtrek (zie hierboven)
Meet je heupomvang: dit is de omtrek rond het breedste gedeelte van je heupen/ billen
Deel je middelomtrek door je heupomvang

En dit zegt je MHR:

	Ongezond
Vrouwen	Hoger dan 0,8
Mannen	Hoger dan 0,95

Dit getal wordt wordt wel gebruikt om een verhoogd risico op hart en vaatziekten vast te stellen.

Middelomtrek-lengte ratio (WHtR)

Ook de middelomtrek-lengte ratio, in het Engels waist-to-height ratio (WHtR), is een maat voor het voorspellen van het risico op aandoeningen. Bijvoorbeeld het risico op type-2 diabetes, het metabool syndroom en hart- en vaatziekten.

De WHtR blijkt een betere voorspeller te zijn dan de middelomtrek en BMI (15).

De formule luidt:

WHtR = middelomtrek in cm / lichaamslengte in cm.

En dit zegt je WHtR:

	Vrouwen	Mannen
Gezond	< 0,49	< 0,53
Verhoogd risico	0,50 – 0,53	0,54 – 0,57
Sterk verhoogd risico	> 0,54	> 0,58

6. Conclusie

Er bestaan nog veel meer en vaak nauwkeurigere manieren om de gezondheid van je gewicht en lichaam vast te stellen. Denk bijvoorbeeld aan de methode van huidplooimetingen of aan bio-impedantie.

Deze kun je echter meestal niet zelf uitvoeren, maar moeten door een arts of onderzoeker worden gedaan.

Ook spelen veel andere factoren dan alleen gewicht en BMI een rol. Zoals je lichaamssamenstelling, je vetverdeling, het ouder worden en de gezondheid van je hart en longen.

Onderzoek hiernaar en wat nou de best voorspellende maten zijn, is nog volop gaande.

Daarom is het goed om niet alleen naar je BMI of een ander getal te kijken, maar ook naar hoe je in je vel zit. Voel je je energiek en gezond, slaap je goed, ziet je huid er gezond uit, of juist niet.

En kijk vooral ook naar wat je eet. Ongeacht de categorie waarin je valt, je doet er altijd goed aan om gezond te eten.

Kies daarom vooral voor producten met veel eiwitten, gezonde vetten, vezels, vitamines en mineralen en wees matig met producten rijk aan suiker en koolhydraten.

Om je op weg te helpen, hebben we een lijst samengesteld met producten die hieraan voldoen en die je op een gezonde manier helpen lichaamsvet te verbranden.

Vul hier je naam en e-mailadres in en je ontvangt de boodschappenlijst direct.

Tekst is geverifieerd door Margaretha Kussendrager, Diëtist

Wat vond je van dit artikel?

Eknoyan, G. (2008). Adolphe Quetelet (1796-1874) – the average man and indices of obesity. Nephrol Dial Transplant. Jan;23(1):47-51.
Komaroff M. (2016). For Researchers on Obesity: Historical Review of Extra Body Weight Definitions. Journal of obesity, 2460285.
Hoover, E.A., & Louis, J.M. (2019). Optimizing Health: Weight, Exercise, and Nutrition in Pregnancy and Beyond. Obstet Gynecol Clin North Am. Sep;46(3):431-440.
Low, S., Chin, M.C., Ma, S., Heng, D., & Deurenberg-Yap, M. (2009). Rationale for redefining obesity in Asians. Ann Acad Med Singap. Jan;38(1):66-9.
TNO. Topic: GROEIDIAGRAMMEN IN PDF-FORMAAT. Geraadpleegd Augustus 2021.
Miller, S.L., & Wolfe, R.R. (2008). The danger of weight loss in the elderly. J Nutr Health Aging. Aug-Sep;12(7):487-91.
Bales, C.W., & Ritchie, C.S. (2002). Sarcopenia, weight loss, and nutritional frailty in the elderly. Annu Rev Nutr.;22:309-23.
Apovian, C.M. (2016). Obesity: Definition, Comorbidities, Causes, and Burden. Am J Manag Care.;22:S176-S185.
Prospective Studies Collaboration, Whitlock, G., Lewington, S., Sherliker, P., Clarke, R., Emberson, J., Halsey, J., Qizilbash, N., Collins, R., & Peto, R. (2009). Body-mass index and cause-specific mortality in 900 000 adults: collaborative analyses of 57 prospective studies. Lancet. Mar 28;373(9669):1083-96.
Bosello, O., Donataccio, M.P., & Cuzzolaro, M. (2016). Obesity or obesities? Controversies on the association between body mass index and premature mortality. Eat Weight Disord. Jun;21(2):165-74.
Neeland, IJ., Ross, R., Després, J.P., Matsuzawa, Y., Yamashita, S., Shai, I., Seidell, J., Magni, P., Santos, R.D., Arsenault, B., Cuevas, A., Hu, F.B., Griffin, B., Zambon, A., Barter, P., Fruchart, J.C., & Eckel, R.H.; International Atherosclerosis Society; International Chair on Cardiometabolic Risk Working Group on Visceral Obesity (2019). Visceral and ectopic fat, atherosclerosis, and cardiometabolic disease: a position statement. Lancet Diabetes Endocrinol. Sep;7(9):715-725.
Lear, S., James, P., Ko, G. et al. (2010). Appropriateness of waist circumference and waist-to-hip ratio cutoffs for different ethnic groups. Eur J Clin Nutr 64, 42–61.
Seo, D.C., Choe, S., & Torabi, M.R. (2017). Is waist circumference ≥102/88cm better than body mass index ≥30 to predict hypertension and diabetes development regardless of gender, age group, and race/ethnicity? Meta-analysis. Prev Med. Apr;97:100-108.
Cerhan, J.R., Moore, S.C., Jacobs, E.J., Kitahara, C.M., Rosenberg, P.S., Adami, H.O., Ebbert, J.O., English, D.R., Gapstur, S.M., Giles, G.G., Horn-Ross, P.L., Park, Y., Patel, A.V., Robien, K., Weiderpass, E., Willett, W.C., Wolk, A., Zeleniuch-Jacquotte, A., Hartge, P., Bernstein, L., & Berrington de Gonzalez, A. (2014). A pooled analysis of waist circumference and mortality in 650,000 adults. Mayo Clin Proc. Mar;89(3):335-45.
Ashwell, M., Gunn, P., & Gibson, S. (2012). Waist-to-height ratio is a better screening tool than waist circumference and BMI for adult cardiometabolic risk factors: systematic review and meta-analysis. Obes Rev. Mar;13(3):275-86.